Zwiększanie dostępu do alkoholu nie spowodowało wzrostu negatywnych zjawisk takich jak śmiertelność czy przemoc uliczna, a co więcej, od kilku lat obserwowany jest spadek spożycia alkoholu w przeliczeniu na osobę – to tylko niektóre wnioski z najnowszego raportu, podsumowującego skutki stopniowego łagodzenia polityki alkoholowej w Szwecji, który został zaprezentowany w Parlamencie Europejskim. Autorzy analizy podkreślają też potrzebę zweryfikowania dotychczasowego modelu dostępu do alkoholu w Szwecji i dalszej liberalizacji prawa antyalkoholowego. Raport przygotowała organizacja Timbro – szwedzki think tank, propagujący idee wolnorynkowe.

Alkohol pije 85,5% dorosłych Polaków - wynika z badań nt. spożycia alkoholu w Polsce, zrealizowanych przez TNS OBOP na zlecenie Związku Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy (ZP PPS). Wśród konsumentów alkoholu jest więcej mężczyzn niż kobiet. Do spożywania trunków przyznało się 91% badanych panów, gdy 19% pań deklarowało, że są abstynentkami. Według badań najwięcej Polaków spożywających alkohol jest w grupie osób w wieku 18-24 lata (98%) oraz wśród mieszkańców największych miast (89%).

„Sprzedam 300 butelek wódki weselnej, która została po moim odwołanym ślubie” lub „Sprzedam alkohol pozostały po moim weselu” – na ogłoszenia tego typu można natrafić w internecie. W poszukiwaniu oszczędności przed weselem niektórzy mogą rozważać oferty alkoholu z nieoficjalnych źródeł. Tymczasem pseudo markowy alkohol kupowany poza legalnymi sklepami czy restauracjami może okazać się tzw. „odkażanką” bardzo groźną dla zdrowia, a nawet życia, powstałą na bazie alkoholu przemysłowego, zawierającego wiele szkodliwych substancji. Oprócz tego państwo młodzi powinni być świadomi, że za nielegalne posiadanie alkoholu bez akcyzy, a także sprzedaż alkoholu bez zezwolenia grożą kary -  grzywny, a nawet więzienia. Takiego początku nowej drogi życia nie życzyłaby sobie żadna para.

Prognozy dla rynku alkoholu przewidują, że jego tegoroczna sprzedaż w Polsce osiągnie poziom 455 501 tys. 9-litrowych kartonów, a po pięciu latach, czyli w 2016 r. sprzeda się 421 248 tys. 9-litrowych kartonów alkoholu, co będzie oznaczało spadek o 7,5%. Takie przewidywania dla Polski wpisują się w zjawisko coraz niższego spożycia alkoholu, które obserwowane jest w Europie. Największy udział w spadku sprzedaży ilościowej będzie miało piwo (o blisko 9%), natomiast sprzedaż napojów spirytusowych oraz wina wzrośnie – odpowiednio o 0,7% i 1,6%. Spośród alkoholi mocnych Polacy coraz chętniej będą sięgali po whisky, której sprzedaż do 2016 r. wzrośnie o ponad połowę, a także po wódki smakowe – łączna dynamika tych alkoholi w okresie najbliższych 5 lat ma wynieść 20,2%. Prognozy przewidują także rosnącą popularność napojów określanych mianem „ready to drink”, czyli gotowych drinków wyprodukowanych na bazie alkoholi mocnych.

Producenci napojów spirytusowych wycofują się ze stosowania na etykietach nazwy „Polska Wódka”. Jest to najbardziej znane krajowe oznaczenie geograficzne, z którego w 2009 r. korzystało 22 producentów, a obecnie umieszcza je zaledwie 15 firm. Co więcej, według najnowszych dostępnych danych, o ponad jedną trzecią spadła w ostatnich latach produkcja alkoholi mocnych z oznaczeniem „Polska Wódka” na etykietach – z 74,8 milionów litrów do zaledwie 46,4 milionów litrów. Jednym z powodów rezygnacji z oznaczenia jest rządowy projekt zmian w ustawie o napojach spirytusowych, a w nim nowa definicja Polskiej Wódki, ograniczająca listę surowców do produkcji naszego narodowego trunku. Co najważniejsze, jedynie 3 przedsiębiorstwa zgadzają się na proponowane zmiany, czyli usunięcie kukurydzy z listy dopuszczalnych surowców. Nieuwzględnienie stanowiska branży będzie skutkowało ograniczeniem ekonomicznej wartości najważniejszego polskiego oznaczenia geograficznego.

W Szwecji, Norwegii i Finlandii, gdzie istnieje monopol na handel napojami alkoholowymi, problem z nadużywaniem alkoholu jest znacznie większy niż w Polsce i wielu krajach europejskich. Polacy zresztą nadużywają alkoholu o wiele rzadziej niż Czesi, Duńczycy, Niemcy czy Brytyjczycy – wynika ze statystyk WHO. W Polsce przyznało się do tego 19,3% mężczyzn i 2,4% kobiet, co daje nam 6 miejsce od końca na 20 porównywanych krajów. Tymczasem w 2012 r. Komisja Europejska ma przygotować projekt unijnej strategii alkoholowej do 2020 r., która wpłynie na przyszłość polskiego rynku alkoholi szacowanego na 38 mld zł, dającego 10,2 mld zł wpływów akcyzowych, 7,1 mld zł wpływów VAT oraz zapewniającego ponad 250 tysięcy miejsc pracy. Wśród propozycji forsowanych przez kraje skandynawskie są narzędzia mające na celu ograniczenia legalnej sprzedaży, które jak widać na ich przykładzie, nie przekładają się na pozytywne postawy społeczne. Dlatego też ważne jest wypracowanie zrównoważonego stanowiska Polski wobec europejskiej strategii alkoholowej pomiędzy różnymi resortami rządowymi, a także  producentami alkoholu.

Przed zbliżającym się długim weekendem majowym, Związek Pracodawców Polski Przemysł Spirytusowy (ZP PPS) rozpoczyna tegoroczną edycję ogólnopolskiej kampanii społecznej „Piłeś? Nie jedź!”. Poprzez emisję spotów reklamowych w telewizji, kinach, jak również dystrybucję plakatów i ulotek kampania będzie przestrzegać kierowców przed prowadzeniem po alkoholu i apelować o zachowanie trzeźwości na drogach. Kampania obejmie działania ATL, BTL i PR. Za jej kreację odpowiada Fabryka Komunikacji Społecznej, zaś działania PR prowadzi Practum Consulting. Kampania, organizowana już od czterech lat, realizowana jest w ramach rządowego programu „Razem bezpieczniej”.

W Polsce notuje się mniejsze spożycie alkoholu niż w wielu europejskich państwach – wynika z najnowszych danych WHO. W rankingu wyprzedza nas kilkanaście krajów, w tym Niemcy, Hiszpania, Francja, Czechy i Wielka Brytania. Polska z konsumpcją na poziomie 10,6 l 100% alkoholu na mieszkańca powyżej 15 roku życia plasuje się poniżej unijnej średniej wynoszącej 10,85 l 100%. Co więcej, najnowsze statystyki świadczą o postępującym spadku sprzedaży mocnych trunków. Znakomitą większość alkoholu wypijamy w napojach niskoprocentowych. Według wstępnych danych, przeciętny Polak (15+) w 2011 r. wypił 3,7 l napojów spirytusowych oraz 6,1 l piwa i 0,4 l wina gronowego w przeliczeniu na 100% alkohol.